Friday, 01 May 2009 17:50 မင္းခက္ေမာင္


ဘဲေက်ာင္းေနေသာ ဖ်ာပံုၿမိဳ႔နယ္၊ ေနာင္ေတာ္ႀကီး ေက်းရြာမွ ရြာသားမ်ား။
ေဒၚသိန္းသိန္း၏ အေသးစား ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းေလးသည္ တခ်ိန္က သူအပါအဝင္ မိသားစု၀င္ ၆ ဦးအတြက္ ဖူလံုသည့္ လုပ္ငန္းေလး ျဖစ္သည္။ နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ သူ၏ တႏုိင္တပုိင္ ေမြးျမဴေရး ပ်က္စီးခ့ဲသည္မွာ တႏွစ္ ၾကာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း သူ၏ လုပ္ငန္းကုိ ျပန္လည္ မထူေထာင္ႏိုင္ေသးပါ။


၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ႏွင့္ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသသို႔ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း ေမႊေႏွာက္ တိုက္ခိုက္ခ်ိန္တြင္ သူ၏ ေဒၚလာ ၃၀၀ ထက္မက တန္ဖုိးရိွေသာ ဘဲ ေကာင္ေရ ငါးဆယ္ခန္႔ ႏွင့္ ၀က္သံုးေကာင္ ဆံုးရႈံးခဲ့ရသည္။

“အိမ္နီးခ်င္းဆီကေန အေႂကြးနဲ႔ ၀ယ္ထားတဲ့ ဒီ၀က္ကေလးပဲ ရိွတယ္” ဟု ေဒၚသိန္းသိန္းက ၀က္ၿခံထဲတြင္ အိပ္ေနေသာ ၀က္တေကာင္အား လက္ညွိဳးထိုးျပၿပီး ေျပာသည္။ ဘဲၿခံထဲတြင္မူ ဘဲတေကာင္မွ် မရိွေပ။

ေဒၚသိန္းသိန္း၏ ရြာသည္ မုန္တိုင္းဒဏ္ အခံရဆံုး ေဒသတခုျဖစ္ေသာ ဖ်ာပံုၿမိဳ႔နယ္ အတြင္းရိွ ေနာင္ေတာ္ႀကီး ေက်းရြာ ျဖစ္သည္။

ေဒၚသိန္းသိန္းသည္ အသက္ ၄၃ ႏွစ္ရိွၿပီ ျဖစ္ၿပီး ကေလးငါးေယာက္ မိခင္ျဖစ္သည္။ နာဂစ္မုန္တိုင္း မတိုက္ခတ္ခင္ အထိ ခင္ပြန္းမရိွ အိမ္ရွင္မ တဦးတည္းအဖို႔ မိသားစု ၀င္ေငြ ရွာရာတြင္ မည္သည့္အခါမွ ဤမွ်ေလာက္ မခက္ခဲခဲ့ေပ။ ယခု အခ်ိန္တြင္ ဆန္ဖိုး အလံုအေလာက္ ရဖို႔ပင္ ေမာေမာ ပန္းပန္း၊ ခက္ခက္ ခဲခဲ ရွာေနရသည္။

သူ၏ဘ၀ ေျပာင္းလဲသြားခ်ိန္မွစ၍ ေဒၚသိန္းသိန္းႏွင့္ အသက္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ အႀကီးဆံုးသားသည္ ရြာတြင္ ေန႔စား သူရင္းငွား (စာရင္းငွား) အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနရသည္။

“က်မတို႔ အရင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ဘဲေမြး၊ ဝက္ေမြးတာကုိပဲ ျပန္လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အကူအညီ ဘာမွမရိွေတာ့ ဘယ္လို လုပ္ႏိုင္မွာလဲ” ဟု သူက ေျပာသည္။

ရြာသူ ရြာသားမ်ားသည္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ အကူအညီ တစံုတရာ မရရိွေသးဟု ေဒၚသိန္းသိန္းက ေျပာသည္။

ဆိုင္ကလုန္းဒဏ္ ခံခဲ့ရေသာ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း အတြင္းရိွ ၿမိဳ႔နယ္မ်ားတြင္လည္း ေဒၚသိန္းသိန္း ကဲ့သို႔ပင္ ၎တို႔၏ အသက္ ေမြး၀မ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္းမ်ားကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ႏိုင္ျခင္း မရိွေသာ အေသးစား လုပ္ငန္းရွင္ လယ္သမား ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ရိွေနေသးသည္။

ေက်းရြာငယ္မ်ား၌ ေနထိုင္ၾကေသာ အိမ္ေထာင္စုမ်ားအတြက္မူ အိမ္ေနာက္ေဖး တႏိုင္တႏုိင္ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းသည္ အဓိက ၀င္ေငြရေသာ အခန္းက႑တခု ျဖစ္သည္။

ၾကက္၊ ဘဲ ေမြးျမဴျခင္းမွရသည့္ ဥ ႏွင့္ အသားက လူတုိ႔အတြက္ အာဟာရကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္သကဲ့သို႔ အပို ၀င္ေငြလည္း ရေစသည္။ ၀က္မ်ားကို ၀င္ေငြအတြက္ ေမြးျမဴၾကသကဲ့သို႔ မဂၤလာေဆာင္ ႏွင့္ ပြဲေတာ္မ်ား ကဲ့သို႔ေသာ အထူးတလည္ အခါသမယမ်ား အတြက္လည္း ေမြးျမဴၾကသည္။ ၀က္မ်ားကို ေနအိမ္ဝင္းအတြင္း ေမြးျမဴႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ေမြးျမဴေရးၿခံ မရိွေသာ သူမ်ားအတြက္ အေရးပါသည့္ သတၱဝါျဖစ္သည္။

ကၽြဲႏွင့္ ႏြားသည္ ေမြးျမဴရန္ အတြက္ ေျမေနရာ ပိုမုိ လိုအပ္ၿပီး၊ ထြန္ယက္ျခင္း ႏွင့္ သယ္ယူ ပို႔ေဆာင္ေရး အတြက္ အေရးႀကီးသည့္ လယ္ယာသံုး တိရစၦာန္မ်ား ျဖစ္သည္။

နာဂစ္ မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ျပည္သူေပါင္း ၁၄၀ ၀၀၀ နီးပါး အေသအေပ်ာက္ရိွၿပီး လူေပါင္း ၂ သန္းေက်ာ္ ဘ၀ ပ်က္ခဲ့ရသည္။

ဆိုင္ကလုန္း တိုက္ခိုက္ၿပီးေနာက္ ၾကက္၊ ဘဲ၊ ကၽြဲ၊ ႏြား၊ ၀က္ အိမ္ေမြး တိရစၦာန္ မ်ားစြာသည္ ဆိုင္ကလုန္းသင့္ ျပည္သူ မ်ားႏွင့္ အတူ ေသေၾကခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘ၀ကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ရန္ ႀကိဳးစား ေနဆဲ ျဖစ္ေသာ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္သူ ေဒသခံမ်ားအတြက္ ကာလရွည္ၾကာစြာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရေသာ အဓိက လုပ္ငန္း ဆံုးရံႈးရေလသည္။

ကမၻာ့ ကုလသမဂၢ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးအဖြဲ႔ (FAO)၏ အဆိုအရ ဘဲ ေကာင္ေရ ၅၂၅ ၀၀၀ (စုစုေပါင္း ေကာင္ေရ၏ ၅၂ ရာခုိင္ႏႈန္း)၊ ၾကက္ေကာင္ေရ ၁. ၅ သန္း (၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္း)၊ ၀က္ေကာင္ေရ ၆၈ ၀၀၀ (၂၈ ရာခုိင္ႏႈန္း)၊ ဆိတ္ေကာင္ေရ ၇၅၀၀ (၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္း) ႏွင့္ လယ္ယာသံုး ကၽြဲႏြား ေကာင္ေရ ၂၂၇ ၀၀၀ (ကၽြဲ ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္း ႏွင့္ ႏြား ၂၃ ရာခိုင္ႏႈန္း)သည္ ဆိုင္ကလုန္းေၾကာင့္ ေသေၾကခဲ့ရသည္။

ဆံုးရံႈးသြားခဲ့ေသာ တိရိစၦာန္မ်ားကို ျပန္လည္ အစားထိုးေပးရန္အတြက္ စစ္အစိုးရ၊ ကုလ သမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း အတြင္းရိွ ၿမိဳ႕နယ္ အမ်ား အျပားမွ အေသးစား လုပ္ငန္းရွင္ လယ္သမားမ်ားသို႔ ၾကက္၊ ဘဲ ႏွင့္ ကၽြဲ၊ ႏြား တိရိစၦာန္မ်ား လွဴဒါန္းခဲ့သည္။

“အကူအညီ ျဖန္႔ေ၀ေပးတဲ့ ေနရာမွ က်ေနာ္တို႔ ပစ္မွတ္ထားတာကေတာ့ အသက္ ေမြး၀မ္းေၾကာင္း လုပ္ငန္းကို ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ႏုိင္ျခင္း မရိွတဲ့ ဆင္းရဲသားေတြ၊ ေျမယာမဲ့ေတြ၊ အမ်ဳိးသမီး ဦးေဆာင္တ့ဲ မိသားစုေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု FAO အရာရိွတဦးက ဆိုခဲ့သည္။

အေသးစား အိမ္ေမြး တိရစၱာန္ လုပ္ငန္းရွင္ လယ္သမားမ်ားကို ကူညီျခင္းသည္ လူသားခ်င္း ဆိုင္ရာ ကူညီ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ေအဂ်င္စီမ်ားအတြက္ ခ်က္ခ်င္း လက္ငင္း အေရးတႀကီး လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားအနက္ တခု ျဖစ္သည္၊ ဤလုပ္ငန္းက အိမ္ေနာက္ေဖး ေစ်းဆိုင္တည္ျခင္းကို မွီခိုေနရသူ လယ္သမားမ်ားအတြက္ မရိွ မျဖစ္ ၀င္ေငြရ လုပ္ငန္းတခု ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ထိုအရာရိွက ေျပာသည္။ အကူအညီမ်ား ေပးေနေသာ္လည္း ဆံုးရံႈးသြား သည့္ တိရစၦာန္မ်ား၏ ေနရာတြင္ ရာခုိင္ႏႈန္း အနည္းငယ္ ကိုသာ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္ေသးသည္ ဟု FAO အရာရိွက ဆိုသည္။

၀က္ေကာင္ေရ ၁၂ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကၽြဲ ႏွင့္ ႏြား ေကာင္ေရ ၃ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ၾကက္ေကာင္ေရ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ဘဲေကာင္ေရ ၂၀ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိသာ အစားထိုးေပးႏိုင္သည္ဟု FAO ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ သိရသည္။

“ျပည္သူေတြရဲ႕ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းမႈကို အျပည့္အ၀ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ဖို႔ အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာ အကူ အညီေတြ ပိုၿပီး လိုေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုအထိေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘ႑ာေငြ အနည္းအက်ဥ္းပဲ ရပါေသးတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

Friday, 01 May 2009 15:54 ဧရာဝတီ


ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသအတြင္း အကူအညီ ေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ႀကံဳေတြ႔ရသည့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ Save the Children အဖြဲ႔၏ ဌာေနတာ၀န္ခံ ဒါ႐ိုက္တာ အင္ဒရူး ကာ့၀ုဒ္ (Andrew Kirkwood) ကို ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါသည္။
ေမး။ ။ နာဂစ္မုန္တိုင္းဒဏ္ခံရၿပီး တႏွစ္အၾကာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကို ဘယ္လိုထင္ျမင္ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ ဒါကေတာ့ ခင္ဗ်ား ဧရာ၀တီတိုင္းရဲ႕ ဘယ္ေနရာကို ေရာက္သြားတယ္ဆိုတဲ့အေပၚ မူတည္ ပါလိမ့္မယ္။ ဧရာ၀တီ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသရဲ႕ စီးပြားလုပ္ငန္းထြန္းကားရာ ဗဟိုခ်က္မေဒသေတြ၊ ရန္ကုန္နဲ႔ နီးကပ္တဲ့ ေက်းရြာ ေတြမွာေတာ့ လူအမ်ားစုက ျပန္လည္ထူေထာင္ေနၾကပါၿပီ။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ပံုမွန္ ဘ၀အေျခအေန ျပန္ေရာက္ေနၿပီ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ျဖစ္ထြန္းရာ ဗဟိုခ်က္မေဒသေတြမွာေတာ့ လူေတြက အိမ္ေတြ ေဆာက္ေနတာ၊ ေစ်းေတြျပန္စည္ပင္ေနတာ၊ စီးပြားေရး ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားေနၾကတာ ျမင္ရပါလိမ့္မယ္။

အဲဒီေဒသေတြမွာ လူေတြ ပံုမွန္ေနထိုင္မႈ ျပန္ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႐ုန္းကန္ၾကရပါလိမ့္ဦးမယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ အေနာက္ေတာင္ပိုင္းေဒသမွာ … အထူးသျဖင့္ ေခါင္တဲ့ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာ လူေတြက ေသာက္သံုး ေရ၊ ခ်ဳိးေရေတာင္ အလံုအေလာက္ မရႏိုင္ၾကပါဘူး။ သူတို႔က အကူအညီေပးတဲ့ အဖြဲ႔ေတြဆီက ေပးလာတဲ့ အစား အေသာက္ေတြကို မွီခိုေနၾကရတုန္းပါ။ သူတို႔ မိသားစု၀င္ေတြ၊ အိုး အိမ္ေတြ ဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရၿပီး သူတို႔ဘ၀ ျပန္လည္ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔ ပစၥည္းကိစၥအားလံုး ဆံုးရႈံးခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အဲဒီ ေဒသကလူေတြက ျပန္လည္ထူေထာင္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးပမ္း႐ုန္းကန္ၾကရဦးမွာပါ။

ေမး။ ။ နာဂစ္မုန္တိုင္းၿပီးေနာက္မွာ ကေလးေတြ မိဘမဲ့ျဖစ္ကုန္တာ ဘယ္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါသလား။ ခင္ဗ်ားတို႔အဖြဲ႔က အဲဒီကေလးေတြအတြက္ ဘာလုပ္ေပးေနပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ မိသားစု လံုး၀ မက်န္ေတာ့တဲ့ ကေလး ၁၀၀၀ ေလာက္ကို က်ေနာ္တို႔ မွတ္ပံုတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ မိသားစု၀င္ေတြ အားလံုး ေသကုန္ၾကပါၿပီ။ ဒီကေလးေတြကို စာရင္းထဲ ထည့္သြင္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔အစည္း ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားကလည္း ဒီအခ်က္အလက္ေတြကို အသံုးျပဳႏိုင္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကေလးဆံုးရႈံးသြားရတဲ့ မိဘေတြ၊ မိဘဆံုးရႈံးသြား ရတဲ့ ကေလးေတြကို ဆက္စပ္ေပးတာ၊ ခ်ိတ္ဆက္ေပးတာေတြ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီကေလးေတြ အမ်ားစုကို သူတို႔ရဲ႕ မိသားစုေတြနဲ႔ ျပန္ေပါင္းစည္းေပးတာမ်ိဳး၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆြမ်ဳိးနီးစပ္ေတာ္သူေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ ဆက္ေပးတာ မ်ိဳး၊ ဒါမွမဟုတ္ အဲဒီရပ္ရြာကပဲ ေမြးစားခ်င္သူေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ေပးတာေတြ လုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကေလး အမ်ားစုက ခရစ္ယာန္ေတြျဖစ္ေနေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြက ဖြင့္ထားတဲ့ မိဘမဲ့ ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဂဟာေတြမွာ ေနထိုင္ေနၾကရတုန္းပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဒီလိုေစာင့္ေရွာက္ေရးဌာနေတြကို ေထာက္ပံ့ေပးပါတယ္။ ကေလးေတြ ေနထိုင္ေရး၊ ပညာေရး အေျခအေနေတြ တိုးတက္လာေအာင္ ပံ့ပိုးေပးေနပါတယ္။

ေမး။ ။ ခင္ဗ်ားတို႔ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ၊ ပံ့ပိုး ကူညီတဲ့ ေနရာမွာ ဘယ္လို အခက္အခဲေတြ၊ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရင္ဆိုင္ေနရပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ အခုေတြ႔ရသေလာက္ အႀကီးဆံုး အခက္အခဲကေတာ့ ေထာက္ပံ့ေရး လမ္းေၾကာင္းပါပဲ။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ ေက်းရြာေတြက သိပ္ေခါင္ပါတယ္။ ရြာအမ်ားစုက ေလွေတြနဲ႔ပဲ သြားလို႔လာလို႔ ေရာက္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ရြာေတြက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ ေတာင္ဖက္အစြန္းမွာ ရွိေနပါတယ္။ အဲသည္မွာ ျမစ္၀က်ယ္ၿပီး၊ ဒီေရ အတက္အက် ကလည္း ျပင္းထန္ပါတယ္။ အခု မုတ္သုန္မိုးရာသီ ေရာက္ၿပီဆိုေတာ့ သြားလာ ရတာလည္း အင္မတန္ အႏၱရာယ္ ႀကီးပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရတဲ့ အႀကီးဆံုး အခက္အခဲပါ။

ေမး။ ။ “မုန္တိုင္းၿပီးကာလ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွ အသံမ်ား” (After the Storm: Voices from the Delta) လို႔ အမည္ရတဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကို ျပည္ပေရာက္ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔တခုက ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ေျပာတာက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႔ေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို တင္ျပဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာအေပၚ ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုမ်ား ေျပာခ်င္ပါ သလဲ။

ေျဖ။ ။ အေရးေပၚ ကူညီေရးအဖြဲ႔ (EAT) ရဲ႕အစီရင္ခံစာက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသအတြင္းမွာ ကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္း ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ေနၾကတဲ့ အေျခအေနကို မွားယြင္းျမင္လာေအာင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ပထမအခ်က္က ဒီအစီရင္ခံစာ က ေျပာရရင္ အမ်ားစုက ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းတိုက္ၿပီး ပထမလပိုင္း အေျခအေနကိုပဲ အေလးေပးေဖာ္ျပထားတာပါ။ ဒီ အခ်ိန္မွာ အေျခအေနက သိပ္ရႈပ္ေထြးခက္ခဲလြန္းပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာက နာဂစ္မုန္တိုင္းအေပၚ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ၾကတဲ့ ႀကိဳးပမ္းမႈေတြကို မွ်မွ်တတ မေဖာ္ျပထားပါဘူး။

အဲဒီမွာ ဘာေတြ လုပ္ငန္းေအာင္ျမင္တယ္ဆိုတာ မေဖာ္ျပထားပါဘူး။ ဥပမာေျပာရရင္ - Save the Children အဖြဲ႔က နာဂစ္ မုန္တိုင္းတိုက္ၿပီး ပထမ ၂ ပတ္အတြင္းမွာပဲ လူေပါင္း ၁၆၀၀၀၀ ဆီ အကူအညီေတြေရာက္ေအာင္ ေပးပို႔ ကူညီႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ အေနာက္ေတာင္ဖက္ အစြန္အဖ်ားက်တဲ့၊ မုန္တိုင္း ပထမဦးဆံုး သက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေဒသေတြ အပါအ၀င္ပါ။ ဒီအစီရင္ခံစာက အကူအညီေတြ ဘယ္လိုေပးႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္ဆိုတဲ့ ပိုၿပီးမွ်တတဲ့ ပံုမ်ဳိး မေဖာ္ျပ ေပးခဲ့တာကေတာ့ စိတ္မေကာင္းစရာပါပဲ။

ေမး။ ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရ အေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြ ရရွိလာေစေရးအတြက္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥမွာ ဘယ္လိုအႀကံျပဳခ်င္ပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ Save the Children အဖြဲ႔က ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ တခ်ဳိ႕ဌာနေတြနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က လူမႈ၀န္ထမ္း ၀န္ႀကီးဌာန၊ ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာန၊ က်န္းမာေရး ၀န္ႀကီးဌာနေတြနဲ႔ ေကာင္းေကာင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ရွိပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ပူးေပါင္းကူညီမႈနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔က လူထုအေျချပဳ အေထာက္အကူေပးေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ႏိုင္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရဌာနေတြအားလံုးနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာရင္ေတာ့ လံုးလံုး မမွန္ပါဘူး။ ။

ေဆာ္လမြန္

ေသာၾကာေန႔၊ ေမလ 01 2009 14:04 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္ နယူးေဒလီ (မဇၩိမ)။ ။ ျမန္မာျပည္ ဧရာဝတီ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေဒသသို႔ နာဂစ္ဆုိင္ကလုံး ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္မွာ တႏွစ္တာၾကာျမင့္သြားၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ထုိေဒသတြင္ ဆုိင္ကလုံးသင့္ ဘဝမ်ား ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးႏွင့္ အေဆာက္အဦမ်ား ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရးသည္ မ်ားစြာ လုိအပ္ေနေသးေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီမ်ား အပါအဝင္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆိုၾကသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ကမ္း႐ုိးတန္းေဒသ ဧရာဝတီႏွင့္ ရန္ကုန္တုိင္းတြင္ နာဂစ္မုန္တုိင္း ေမႊေႏွာက္ခဲ့သည္မွာ ေမလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ တႏွစ္ျပည့္ေျမာက္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း မုန္တုိင္းေၾကာင့္ အသက္မေသဘဲ ရွင္က်န္ရစ္ခဲ့သူမ်ားသည္ သူတုိ႔၏ ဘဝမ်ား ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ ယခင္အတုိင္း ပုံမွန္ေနထုိင္ႏုိင္သည့္ ဘဝသုိ႔ ျပန္ေရာက္ရန္ မဆုိထားႏွင့္၊ ယခုထိတုိင္ စားနပ္ရိကၡာ လုံေလာက္မႈ မရွိျခင္း ဟူေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ေနရဆဲ ရွိေနေသးသည္ဟု၊ အကူအညီေပးေရး ေအဂ်င္စီမ်ားက ေျပာဆုိၾကျခင္းျဖစ္သည္။

ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားရွိ မုန္တုိင္းဒဏ္ခံရသူမ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စုိက္ပ်ဳိးေရး၊ ေသာက္သုံးေရႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရးတုိ႔ကုိ ေထာက္ပံ့ရန္ ဆက္လက္ လုိအပ္ေနေသးေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ကုလသမဂၢ႐ုံး ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ အက္စ္ထရစ္ ဆီဟဲလ္ Astrid Sehl က မဇၩိမကို ေျပာျပသည္။

အစုိးရ မဟုတ္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ား၊ ကုလႏွင့္ ေဒသတြင္း အင္ဂ်ီအုိမ်ား အပါအဝင္ ေအာက္ေျခအဆင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အကူအညီေပးေရး အစုအဖြဲ႔မ်ား စသည္တုိ႔၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့မႈမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားသည့္တုိင္ေအာင္၊ မုန္တုိင္းဒဏ္ ခံရသူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္မွာ ၾကီးမားလ်က္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။

သူတို႔အေနနဲ႔ အကူအညီအခ်ဳိ႕ ရခဲ့ေသာ္လည္း၊ အသက္ရွင္သန္မႈအတြက္ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရရန္ ႐ုန္းကန္ရဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသတြင္း၌ အကူအညီေပးေနေသာ လုပ္သားတဦးက ေျပာသည္။

“ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚေဒသရွိ လူအမ်ားစုသည္ အကူအညီတခ်ဳိ႕ကို ရရွိခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း လုံေလာက္မႈ မရွိဘဲ၊ ေန႔စဥ္ ထမင္း ၂ နပ္ စားေသာက္ႏုိင္ရန္အတြက္ ၾကိဳးပမ္း အားထုတ္ ေနရဆဲ ျဖစ္သည္” ဟုလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆုိခဲ့သည္။

ဆုိင္ကလုံး ဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္ ေဒသတြင္းရွိ အနဲဆုံး သန္းဝက္ခန္႔ ျပည္သူမ်ားသည္ အလြန္ဆုိးဝါးသည့္၊ ေဘးအႏၲရာယ္ လုံၿခံဳမႈ မရွိသည့္ အကြယ္အကာမ်ားေအာက္တြင္ ေနထုိင္ေနရသည္။ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ေအဂ်င္စီမ်ားက ထုိသူတုိ႔အတြက္ ေဆာက္လုပ္ေပးသည့္ အကြယ္အကာမ်ားသည္ လာမည့္ မုတ္သုန္ရာသီကုိ ၾကံ႕ၾကံ႕ခံႏုိင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဆီဟဲလ္က ေျပာသည္။

“လူမ်ားစုဟာ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး ေအဂ်င္စီေတြကေပးတဲ့ အေရးေပၚ ခုိလႈံရာေတြနဲ႔ အစားအစာေတြေပၚမွာ မွီခုိေနရတုန္းပဲ” ဟု ဆီဟဲလ္က ေျပာသည္။

သုိ႔ရာတြင္ မုန္တုိင္းဒဏ္သင့္ ခံရသူမ်ားအတြက္ ေသာက္သုံးေရ ရွားပါးျပတ္လပ္မႈမွာ အဓိက ျပႆနာအျဖစ္ ဆက္ရွိေနၿပီး၊ ဒုတိယအခ်က္မွာ ေနထုိင္ရန္ အကာအကြယ္ႏွင့္ အစားအေသာက္ ခဲြတမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီတုိင္း ဘုိကေလး၊ လပြတၱာႏွင့္ ဖ်ာပုံတြင္ ႐ုံးခြဲမ်ား ဖြင့္လွစ္ထားသည့္ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ စီမံကိန္းအဖြဲ႔ - WFP က ေျပာသည္။

“စားနပ္ရိကၡာ ရွားပါးမႈ အဆင့္မ်ားမွာ၊ အထူးသျဖင့္ ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚ ေတာင္ဘက္ႏွင့္ အေနာက္ဘက္ ေဒသမ်ားတြင္ အလြန္အမင္း ဆုိးရြားေနသည္ကုိ လက္တေလာ ေလ့လာခ်က္မ်ားက ျပသေနေၾကာင္း” ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ WFP အစီအမံ ဒါ႐ုိက္တာ ခရစ္(စ္) ေကး - Chris Kaye က ေျပာသည္။

ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ား

ျမန္မာစစ္အစုိးရသည္ ဆုိင္ကလုံးဒဏ္ခံရသူမ်ားအတြက္ ႏုိင္ငံတကာ၏ အကူအညီေပးမႈမ်ားကို လက္ခံရန္ အစကနဦး၌ ျငင္းပယ္ခဲ့သျဖင့္၊ ေမလလယ္တြင္ ကုလ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းမွ ၾကားဝင္ေစ့စပ္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ စစ္အစုိးရက အကန္႔အသတ္ျဖင့္ အကူအညီေပးေရးအဖြဲ႔မ်ားကို စတင္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။

ထုိအခ်ိန္မွစ၍ ကုလသမဂၢ၊ ျမန္မာစစ္အစုိးရႏွင့္ အာဆီယံ ေခၚ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ား - ဘက္သုံးဘက္ ပါဝင္သည့္ Tripartite Core Group (TCG) ကုိ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကုိ စတင္လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သည္။

TCG ၏ အဆုိအရမူ၊ နာဂစ္ဆုိင္ကလုန္း မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆုံးရႈံးရမႈမ်ားကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္အတြက္ အခ်ိန္ကာလ ၃ ႏွစ္ႏွင့္ အနဲဆုံး အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၇ဝဝ လုိအပ္မည္ဟု သိရသည္။

ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသရွိ လူဦးေရ ၃ သိန္း ၅ ေသာင္း ခန္႔အတြက္ စားနပ္ရိကၡာ အေထာက္အကူမ်ားကို ဒဗလ်ဴအက္ဖ္ပီမွ ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့သြားမည္ျဖစ္ၿပီး၊ လူဦးေရ ၂ သိန္း ၅ ေသာင္းေက်ာ္ဟာ လာမည့္ ေကာက္ပဲသီးႏွံ ရိပ္သိမ္းခ်ိန္ ႏုိဝင္ဘာလကုန္အထိ သူတုိ႔၏ အကူအညီကုိ ဆက္လက္ လိုအပ္ေနဦးမည္ဟု ခရစ္(စ္) ေကးက ေျပာသည္။

“ဆန္၊ ပဲေစ့၊ ဆီနဲ႔ ဆား ပါဝင္တဲ့ အဆင့္အတန္းနဲ႔ ညီတဲ့ စားနပ္ရိကၡာအိတ္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ၿပီး ေထာက္ပံ့ေနပါတယ္” ဟု ေကးက ေျပာသည္။

သုိ႔ေသာ္ လပြတၱာတြင္ စားနပ္ရိကၡာ ျဖန္႔ေဝေပးျခင္းကုိ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္ေၾကာင္း WFP အကူအညီေပးေရး လုပ္သားမ်ားက ေျပာသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ေမလမွ ဒီဇင္ဘာလအထိ ေက်းရြာေပါင္း ၇၂၉ ရြာကုိ အစားအစာမ်ား ျဖန္႔ေဝေပးခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ ယခုအခါ ၂ဝဝ၉ ဇန္နဝါရီလမွ ဧၿပီလအထိ ေက်းရြာေပါင္း ၅ဝဝ အထိ ေလွ်ာ့ခ်လုိက္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“တခ်ဳိ႕ရြာေတြဆုိရင္ သူတုိ႔ဘာသာ သူတုိ႔ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ရိကၡာအေထာက္အပံ့ ေပးမႈေတြကို ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ၿပီး၊ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ တုိးခ်ဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ သူတို႔က က်ေနာ္တုိ႔အေပၚ မွီခုိေနတာကို ေလွ်ာ့ခ်ခ်င္ပါတယ္” ဟု အမည္မေဖာ္လုိသူ WFP ဝန္ထမ္းတဦးက ေျပာသည္။

အလားတူပင္၊ ကေလးသူငယ္မ်ား ကယ္ဆယ္ေရး (Save the Children) အဖြဲ႔မွ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသတြင္ ႐ုံးခြဲ ၈ ခု ဖြင့္ကာ ဝန္ထမ္း ၈ဝဝ ျဖင့္ မုန္တုိင္းဒဏ္ခံရသူမ်ား၏ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သုံးေရ ရရွိေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရး၊ အဟာရဓာတ္ ရရွိေရးႏွင့္ ေနထုိင္မႈဘဝ စီမံကိန္းမ်ား ျပဳလုပ္ကာ အကူအညီမ်ား ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့ေနေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့သည္။

“ကေလးသူငယ္ေတြ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႔ဟာ လူဦးေရ ၆ သိန္းေက်ာ္ကုိ အကူအညီေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအထဲက ေလးပုံ တပုံဟာ ကေလးေတြပါ။ သူတို႔ဟာ ဆုိင္ကလုံးဒဏ္ကို အမ်ားဆုံး ခံခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု အဖြဲ႔. ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ဒါ႐ုိက္တာ အင္ဒရူး ကုိက္ဝုဒ္ Andrew Kirkwood က မဇၩိမကို ေျပာသည္။

သူတုိ႔အဖြဲ႔သည္ ကေလးငယ္ ၁၃၇,ဝဝဝ ကုိ ေက်ာင္းျပန္တက္ရန္၊ မိသားစု ၄ သိန္းကုိ ျပန္လည္နာလံထူႏုိင္ရန္ ေငြေၾကး အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးျခင္း၊ ေျခာက္ေသြ႔ရာသီ တေလွ်ာက္လုံး လူဦးေရ ၆ ေသာင္းကုိ ေသာက္သုံးေရ ျဖန္႔ေဝေပးျခင္း စသည္တုိ႔ကုိ အျခားေသာ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္အတူ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သူက မဇၩိမကို ေျပာသည္။

ေရႊ႔ေျပာင္းလုပ္သားမ်ားအတြက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း - IOM ကလည္း သူတုိ႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ မုန္တုိင္းသင့္မ်ား ေနစရာ အကြယ္အကာ ရရွိရန္ ေလာေလာဆယ္ အာ႐ုံစုိက္ေနေၾကာင္း ေျပာသည္။

ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ IOM အဖြဲ႔မွ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ခရစ္(စ္) လြန္း Chris Lom က “က်ေနာ္တုိ႔ အခုအခါမွာ သူတုိ႔ ေနထုိင္စရာ အကြယ္အကာ ရရွိေရးကို အဓိကထားေနပါတယ္။ အဲဒီဟာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ရန္ပုံေငြ ရွိေနသေရြ႔ ဆက္လုပ္သြားမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။

“အခု ေလာေလာဆယ္ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြနဲ႔ တျခားေနရာေတြကေနရတဲ့ အလႉေငြေတြနဲ႔ မုန္တုိင္းသင့္ ဒုကၡသည္ေတြ ေနထုိင္စရာ ရရွိေရး စီမံကိန္းကုိ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ေနပါတယ္။ ေဆးဝါးဆုိင္ရာ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ လူမႈေရးဆုိင္ရာ စီမံကိန္းေတြကိုလည္း ဆက္လုပ္ေနပါတယ္” ဟု သူက ထည့္သြင္းေျပာဆုိသည္။

စိန္ေခၚမႈမ်ား ရွိေနဆဲ

အစုိးရမဟုတ္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ေဒသတြင္းရွိ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း၊ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေပးေရးႏွင့္ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားသည္ အစုိးရ၏ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ကယ္ဆယ္ေရး ဝန္ထမ္းမ်ား သြားလာလႈပ္ရွားရာႏွင့္ ကယ္ဆယ္ေရး ပစၥည္းမ်ား သယ္ေဆာင္ရာတြင္ အၾကီးအက်ယ္ အေႏွာင့္အယွက္ အဟန္႔အတားမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေဒသတြင္းရွိ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားမ်ားက ေျပာသည္။

Care International တြင္ လုပ္ကိုင္ေနေသာ ေစတနာ့ဝန္ထမ္း ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားတဦးက အစုိးရသည္ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသတြင္ လြတ္လပ္စြာ သြားလာလႈပ္ရွားမႈမွသည္ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္းမ်ား သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ရာတြင္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းအထိ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ဆက္လက္ စည္းၾကပ္ေနေသာေၾကာင့္ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္ ကယ္ဆယ္ေရး ေအဂ်င္စီတခ်ဳိ႕ လြတ္လပ္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခြင့္ မရွိသည့္အတြက္ ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ခြာသြားရသည္ဟု ေျပာသည္။

မည္သို႔ဆုိေစ၊ သူ၏ အမည္ကုိ ထုတ္ေဖာ္ျခင္း မျပဳရန္ ေမတၱာရပ္ခံထားသည့္ အဆုိပါ ေစတနာ့ဝန္ထမ္းက စစ္အစုိးရ၏ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ဆန္႔က်င္သည့္အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ခြာသြားေသာ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖဲြ႔ - NGO မ်ား၏ အမည္မ်ားကုိမူ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိရန္ ဆႏၵ မရွိခဲ့ေပ။

“အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြ အားလုံးဟာ စစ္အစုိးရရဲ႕ ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ေဒသေတြမွာသာ လုပ္ေဆာင္ခြင့္ ရွိၾကတယ္။ စစ္အစုိးရက တင္းက်ပ္ထားတဲ့ ေနရာေတြမွာ အကူအညီေပးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ဆုိတာ သူတုိ႔အတြက္ မျဖစ္ႏုိင္ဘူး” ဟု အဆုိပါ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားက ထည့္သြင္းေျပာဆုိသည္။

ျမန္မာစစ္အစုိးရ၏ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ၾကီးဌာန၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး ဌာနမွ ပုသိမ္ၿမိဳ႕နယ္၊ ျပည္တေကာင္းေက်းရြာ ေအာက္ပုိင္းေဒသတြင္ လုပ္ကုိင္ေနေသာ NGO တခုအား ထုိေက်းရြာတြင္ ဆက္လက္ လုပ္ကုိင္ရန္ တားျမစ္လုိက္သျဖင့္ ၿပီးခဲ့သည့္လမွ စတင္၍ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္တန္႔လုိက္ရေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။

စစ္အစုိးရ၏ ျပင္းထန္ေသာ တင္းက်ပ္မႈမ်ားကို ရင္ဆုိင္ရၿပီးေနာက္၊ Care International သည္ ရန္ကုန္တုိင္း ေကာ့မႉးၿမိဳ႕နယ္ အပါအဝင္ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ သူတုိ႔၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ရပ္တန္႔ခဲ့ရေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

“ႏုိင္ငံတကာ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြအတြက္ အခုအခ်ိန္ထိ ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာကုိ ပိတ္ပင္ထားဆဲ ရွိေနၿပီး၊ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံျခားသား ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္သားေတြကုိ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚေဒသေတြကို သြားေရာက္ခြင့္ ဆက္လက္ တင္းက်ပ္ထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။

“စစ္အစုိးရရဲ႕ ပါဝင္စြက္ဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး အလုပ္ေတြ လုပ္ဖုိ႔ဆုိတာ မျဖစ္ႏုိင္သေလာက္ပဲ။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ငန္းေတြမွာ ၁ဝဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ထိေရာက္မႈ မရွိပါဘူး” ဟု သူက ေျပာသည္။

“ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ဘာမွ လုပ္မေပးတာထက္ စာရင္ေတာ့ ပုိေကာင္းပါတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။

''စစ္အစုိးရရဲ႕ တင္းက်ပ္မႈေတြအျပင္၊ ရန္ပုံေငြ မလုံေလာက္မႈဟာလည္း အၾကီးမားဆုံးေသာ စိန္ေခၚမႈပါပဲ'' ဟု ေအဂ်င္စီမ်ားက ေျပာသည္။

TCG ၏ Post Nargis Recovery and Preparedness Plan အစီရင္ခံစာတြင္၊ ၃ ႏွစ္တာ ျပန္လည္ နာလံထူႏုိင္ေရး စီမံကိန္းအတြက္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၇ဝဝ ခန္႔ လိုအပ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္ျပခဲ့ၿပီး၊ ယခုအခ်ိန္အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅ဝဝ ကုိသာ ရွာေဖြႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ကုလ ဆက္သြယ္ေရးအရာရွိ အက္စ္ထရစ္ ဆီဟဲလ္ Astrid Sehl ၏ အဆုိအရ ဧၿပီလမတုိင္မီအထိ အေရးေပၚႏွင့္ ျပန္လည္ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၇၇ သန္းကုိ ကုသလမဂၢမွ ေတာင္းခံခဲ့ရာတြင္ ၃၁၅ သန္းသာ ရရွိေၾကာင္း၊ ယင္းသည္ လုိအပ္ခ်က္၏ ၆၆ ရာခုိင္ႏႈန္းသာ ရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။

WFP မွ ခရစ္(စ္) ေကး Chris Kaye က ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရမည့္ က႑မ်ား အေျမာက္အျမား ရွိေနေသာ္လည္း၊ အဓိက အတားအဆီးမွာ ရန္ပုံေငြ မလုံေလာက္မႈျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“လုံေလာက္တဲ့ လူေနမႈဘဝ အေထာက္အပံ့ေတြ မရွိတဲ့ အခုလုိ အေျခအေနမွာ၊ အနည္းဆုံး လူဦးေရ ၂ သိန္းခြဲဟာ စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့မႈ ဆက္ရဖုိ႔ လုိေနအံုးမွာပါပဲ” ဟု သူက ဆိုသည္။

''ႏုိင္ငံတကာ အစုိးရနဲ႔ အလႉရွင္ေတြရဲ႕ ဆက္လက္ ေထာက္ပံ့ေပးမႈေတြဟာ အေျခခံ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္ခ်က္ပါ။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ မူလ ေတာင္းခံထားတဲ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၁၅ သန္းမွာ ၈ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္တဲ့ ၉၃ သန္းကုိ လက္ခံရရွိၿပီးပါၿပီ'' ဟု သူက ဆုိသည္

“မုန္တုိင္းဒဏ္ခံခဲ့ရတဲ့ လူဦးေရ ၂ ဒႆမ ၄ သန္း အျပည့္အဝ ျပန္လည္ နာလံထူႏုိင္ရန္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြ ဆက္လက္ပံ့ပုိးေပးၾကဖို႔ ကုလသမဂၢက ေတာင္းဆုိထားပါတယ္” ဟု အက္စထရစ္ ဆီဟဲလ္က ေျပာသည္။

''အသက္ရွင္ က်န္ရစ္ခဲ့သူ အမ်ားစုဟာ အကူအညီတခ်ဳိ႕ကုိ ရရွိခဲ့ေပမယ့္လည္း၊ အျပည့္အဝ ျပန္လည္ နာလံထူႏုိင္ဖို႔ အနဲငယ္ေလာက္သာ လုံေလာက္တဲ့ အကူအညီ ရခဲ့ၾကတယ္'' ဟု Save the Children အဖြဲ႔က ေျပာဆုိသည္။

“ကေလးသူငယ္ ၂ သိန္း အပါအဝင္ လူဦးေရ ၅ သိန္းေက်ာ္ဟာ ယာယီ ရြက္ဖ်င္တဲေတြမွာ ေနၾကရတုန္းပါ” ဟု ရန္ကုန္ရွိ Save the Children အဖြဲ႔မွ ဒါ႐ုိက္တာ Andrew Kirkwood က မဇၥ်ိမကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ဖနိဒါ

ေသာၾကာေန႔၊ ေမလ 01 2009 19:53 - ျမန္မာစံေတာ္ခ်ိန္

ခ်င္းမုိင္ (မဇိၩမ)။ ။ မုန္တုိင္းသင့္ တႏွစ္ျပည့္ခ်ိန္တြင္ ဧရာဝတီတုိင္း ၿမိဳ႕နယ္အခ်ဳိ႕ရွိ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားသို႔ အလႉအတန္းမ်ားမွာ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ေလ်ာ့က်ေနသည္။

ဤသည္မွာ နာဂစ္သင့္ ဒကာ၊ ဒါယိကာမမ်ား၏ စီးပြားေရး ပ်က္စီးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသတြင္းရွိ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ားမွ သံဃာေတာ္မ်ားက ေျပာဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။
“အလႉအတန္းကေတာ့ ၇၅ ရာခုိင္ႏႈန္း က်သြားတယ္။ အရင္ကထက္ ေတာဘက္က နည္းသြားတယ္။ သာသနာေရး လုပ္ငန္းစဥ္ပုိင္းမွာကေတာ့ မေလ်ာ့ပါဘူး။ စာခ်တာေတြက မေလ်ာ့ဘူး။ လႉဒါန္းေရးေတြကေတာ့ ေလ်ာ့နည္းသြားတယ္” ဟု ဘုိကေလးၿမိဳ႕ေပၚရွိ မဟာဝိသုတာရာမ စာသင္တုိက္မွ ဦးဇင္း ဦးေကသဝက မဇၥ်ိမကို မိန္႔သည္။

လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ျပင္စလူခ႐ိုင္ရွိ ေလယာဥ္ကြင္းရြာမွ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတြင္ က်င္းပသည့္ ၿပီးခဲ့သည့္လ သၾကၤန္ကာလအတြင္း အလႉအတန္းမ်ားမွာ ယခင္ မုန္တုိင္းမက်ခင္ကထက္ အမ်ားအျပား က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။

''ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။ ဘယ္လုိလဲဆုိေတာ့ လူေတြက စားဝတ္ေရး က်ပ္တည္းတာေၾကာင့္ မေပးႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အရင္လုိ မေပးႏုိင္ေတာ့ဘူးေလ။ မႏွစ္ကဆုိ ေစာင္၊ ပုဆုိး တြဲၿပီး လႉႏုိင္တယ္။ သက္ၾကီးပူေဇာ္ပြဲအတြက္ကုိ ၅ဝဝ က်ပ္ပဲ ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေတာ့ ဆပ္ျပာေလာက္ပဲ လႉႏုိင္ေတာ့တယ္။ မႏွစ္က ၁ဝဝ ေလာက္ ေပးႏုိင္ရင္ ဒီႏွစ္က ၂ဝ ေလာက္ပဲေပါ့'' ဟု ေက်ာင္းတုိက္မွ အရွင္ ဦးၾသဘာသက မိန္႔သည္။

လက္ရွိတြင္ သံဃာေတာ္မ်ား ခံဆြမ္း လံုေလာက္ေနေသာ္လည္း အာ႐ံုဆြမ္းအတြက္ မလံုေလာက္သျဖင့္ နာဂစ္ဒဏ္ခံ ေက်းရြာ ဒကာ၊ ဒါယိကာမမ်ားထံမွ ရသေလာက္ လွည့္ပတ္အလႉခံကာ ဆြမ္းဘုန္းေပးေနရသည္။

“လက္ရွိ အေနအထားက ေျပာမယ္ဆုိရင္ ခံဆြမ္းကေတာ့ ျပည့္စံုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အာ႐ံုဆြမ္းအတြက္ နည္းတယ္။ လႉဒါန္းဆန္ေတြကလည္း တအိတ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တဝက္ေသာ္လည္းေကာင္း မေရာက္တာၾကာၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ခ်ဳိ႕တဲ့ခ်ိန္မွာ ဒကာ၊ ဒါယိကာမ ေတြဆီက ရတဲ့ ဆြမ္းကုိပဲ ခ်က္စားေနရတဲ့ အေျခအေနပဲ” ဟု ဦးၾသဘာသက ဆုိသည္။

ထို႔အျပင္ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ ျပင္စလူခ႐ိုင္ရွိ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း အနည္းဆံုး ၁ဝ ေက်ာင္းခန္႔ႏွင့္ သာသနိက အေဆာက္အဦမ်ားမွာ ယခုအခ်ိန္အထိ ျပန္လည္ျပဳျပင္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါ။

“အေဆာက္အဦေတြ ဘာမွ မလုပ္ရေသးဘူး။ ၿပိဳပ်က္သြားတဲ့အတုိင္းသာ ရွိေသးတယ္။ ဓမၼာ႐ံုတုိ႔ဆုိ ဒီအတုိင္းပဲ။ တခ်ဳိ႕ေက်ာင္းေတြက ကုိယ့္နည္းကုိယ္ဟန္နဲ႔ ျပင္တာ ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေက်ာင္းေတြက လံုးဝ မေဆာက္ရေသးဘူး။ ဝါတြင္း ၃ လ ေနဖုိ႔အတြက္ ေတာ္ေတာ္ ခက္ခဲတယ္” ဟု အရွင္ ဦးၾသဘာသကပင္ ဆက္လက္မိန္႔ဆုိသည္။

ပ်က္စီးခဲ့သည့္ ဓမၼာ႐ံုႏွင့္ ဇရပ္မ်ားမွာ တန္ဖုိးအားျဖင့္ က်ပ္ သိန္း ၃ဝဝ ခန္႔ရွိေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားက ခန္႔မွန္းသည့္ ေလယာဥ္ကြင္းေက်ာင္းသို႔ နာဂစ္သင့္ တႏွစ္တာအတြင္း သီရဂူဆရာေတာ္က က်ပ္ေငြ တသိန္း၊ ဆန္တအိတ္ႏွင့္ အဝတ္အစားမ်ား၊ သြပ္ ၁၅ဝ ခ်ပ္ႏွင့္ သာသနာေရးဌာနမွ သြပ္အနည္းငယ္ႏွင့္ အလႉအတန္း အခ်ဳိ႕သာ ရခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔ထိ အျခား အဖြဲ႔မ်ားထံမွ မရပါ။

သုိ႔ေသာ္ ေလယာဥ္ကြင္းရြာတြင္ ကုလဖံြ႔ၿဖိဳးေရးအစီအစဥ္ - UNDP က ေငြ တသိန္း လႉဒါန္းမႈျဖင့္ ေသဆံုးခဲ့သည့္ မိဘမ်ားအား ရည္စူးၿပီး မိဘမဲ့ ကေလး ၁ဝ၂ ဦးအား သာသနာေရး ေဘာင္အတြင္း သြပ္သြင္းသည့္ ရဟန္းရွင္ျပဳပြဲကို ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလ ၂၁ ရက္မွ ၂၃ ရက္အတြင္း က်င္းပခဲ့သည္။

ဘာသာေရးကုိ ယခင္လုိ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းလာရန္ နာဂစ္ဒဏ္ခံခဲ့ရသည့္ ျပည္သူမ်ားအတြက္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ထိေရာက္စြာ ထူေထာင္ေပးမွသာလွ်င္ ျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း အရွင္ ဦးၾသဘာသက သံုးသပ္သည္။

“ေက်းရြာသားေတြက အရင္ကဆုိ စက္ေလွေတြ ရွိတယ္။ ေရထဲ ပါသြားၾကေတာ့ အခု ဘာမွ မလုပ္ႏုိင္ၾကဘူး။ ရပ္ရြာအတြက္ ျပည္လည္ထူေထာင္လာႏုိင္ေအာင္ အဲဒီ ဒကာ၊ ဒါယိကာမေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြကုိ ျပန္ၿပီး ေပးႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ေက်းရြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ႏုိင္မယ္။ ဘာသာေရးလည္း တုိးတက္လာႏုိင္မယ္။ အခုေတာ့ ထမင္းတလုပ္ စားဖုိ႔အတြက္ ႐ုန္းကန္ေနရတယ္ေလ” ဟု ဦးၾသဘာသက မိန္႔ၾကားသည္။

ဘုိကေလးၿမိဳ႕ ေဇယ်ေမဒနီ ေက်ာင္းတုိက္မွ ဦးဇင္း ဦးဉာဏဝံသ ကလည္း တႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့သည့္ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းေနေသာ္လည္း ယခင္ကလုိ တုိးတက္လာေအာင္ ၾကိဳးစားလ်က္ရွိသည္ဟု မိန္႔ဆိုသည္။